9 listopada o godz. 18.00 zapraszamy na otwarcie wystawy „Sploty”, powstałej we współpracy Fundacji Kultura Obrazu i Muzeum Miejskiego w Tychach. Wystawa prezentuje fotografie polskich strojów ludowych wykonane przez Stanisława Gadomskiego na przełomie lat 70. i 80. oraz współczesne prace Barbary Kubskiej – autorki swoistego suplementu prezentującego stroje z terenu Górnego Śląska i ziem sąsiednich. Miejsce: Muzeum Miejskie w Tychach, Dawna Młótownia, ul. Katowicka 9.
Blisko dwieście fotografii ukazuje stroje ludowe z kolekcji ok. dwudziestu pięciu muzeów z całej Polski oraz jedenastu zespołów folklorystycznych. Większość z nich Stanisław Gadomski (1929–2013) wykonał na przełomie lat 70. i 80. Kolorowe diapozytywy, które przekazał Muzeum Miejskiemu w Tychach, oddają urok odświętnych ubiorów mieszkańców wsi, któremu nie oparli się pierwsi etnografowie – to dzięki zapoczątkowanym przez nich pod koniec XIX w. kolekcjom możemy dziś sięgać do źródeł i na nowo je interpretować. Zadania tego podjęła się Barbara Kubska (ur. 1986), fotografka związana z Akademią Sztuk Pięknych w Katowicach. Swoisty suplement do fotografii Gadomskiego, którego jest autorką, prezentuje stroje z terenu Górnego Śląska i ziem sąsiednich – poszczególne ich elementy skompletowała etnografka Krystyna Pieronkiewicz-Pieczko, korzystając z zasobów własnych Muzeum Miejskiego w Tychach, zbiorów sześciu innych muzeów, trzech stowarzyszeń folklorystycznych i kolekcji prywatnych.
Na prezentowanej w muzeum wystawie echem odbija się nie tylko historia, na tle której tak różnorodne stroje zaistniały (a niektóre zdążyły zaniknąć) – koniec XIX wieku i pierwsza połowa XX, kiedy w użyciu jest większość przedstawionych na fotografiach ubiorów, to czas rewolucji przemysłowej, uwłaszczenia chłopów, ruchów narodowościowych i dwóch wielkich wojen. Wystawa porusza także temat samej fotografii jako medium służącego celom dokumentacyjnym (w etnografii) i popularyzatorskim (w mediach). Stawia pytanie, na ile fotografia, choć umożliwia autorską wypowiedź, jest wolna od rygorów i schematów narzucanych przez dziedziny, na użytek których powstaje.
Prace Barbary Kubskiej wchodzą w dialog z fotografiami Stanisława Gadomskiego, wykonanymi prawie czterdzieści lat temu z myślą o czytelnikach tygodnika „Panorama”. Razem mówią o współpracy fotografów i etnografów – jak dawniej, tak i teraz odpowiedzialnych za dokładność przedstawień strojów podczas sesji fotograficznych. Prezentują niezależne spojrzenia autorów na fotografowany przedmiot oraz ich sposoby myślenia o portrecie – przecież ubiory te, nim stały się muzealiami, były czyjąś własnością. Uświadamiają, że patrzenie zależy nie tylko od wrażliwości i indywidualnego wyczucia, ale także czasów, w których się tworzy – ideowych, artystycznych czy estetycznych kanonów.
Gdyby móc fotografie Kubskiej i Gadomskiego przepleść, jak przeplata się wątki tkaniny, powstałby wielobarwny obraz – łatwo byłoby jednak odróżnić, kogo i jak poprowadziła intuicja.
Tekst: Ewelina Lasota
Wystawa rozwija wątki znajdące się w książce „Stanisław Gadomski/ Barbara Kubska. Strój ludowy w Polsce z śląskim suplementem”. Spotkanie promujące książkę odbędzie się 29 grudnia 2016 roku.
W czasie trwania wystawy organizowane będą wydarzenia, skierowane do osób dorosłych, jak również dzieci i młodzieży. Informacje o wydarzeniach towarzyszących publikowane będą na stronie internetowej Muzeum www.muzeum.tychy.pl oraz na profilu Muzeum na facebooku.
Barbara Kubska / Stanisław Gadomski
Sploty. Fotografie polskich strojów ludowych
wystawa w Muzeum Miejskim w Tychach
Wernisaż: 9 listopada 2016 r., godz. 18.00
Czas trwania: 10 listopada 2016 – 25 lutego 2017
Miejsce: Dawna Młótownia, ul. Katowicka 9
Współorganizator wystawy: Fundacja Kultura Obrazu
Scenariusz wystawy i koncepcja aranżacji: Barbara Kubska, Ewelina Lasota, Anka Sielska
Identyfikacja wizualna: Daria Malicka
Koordynacja: Barbara Kopia
Koordynacja produkcji wystawy: Agnieszka Czyżewska
Montaż wystawy: Henryk Dubis, Krystian Banik
Promocja: Joanna Kucz-Pieczka
Prezentowane na fotografiach eksponaty pochodzą ze zbiorów:
Muzeum Częstochowskie / Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej / Muzeum Miejskie w Tychach / Muzeum Miejskie w Żywcu / Muzeum Śląska Opolskiego / Muzeum Śląskie w Katowicach / Muzeum w Raciborzu / Stowarzyszenie na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego miasta Wilamowice „Wilamowianie” / Stowarzyszenie „Pod Ochodzitą” w Koniakowie / Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Grojcowianie” w Wieprzu / Zbiór prywatny Marii Bałuch
Reprodukcje „Panoram” ze zbiorów:
Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Zbiór prywatny Alicji Małety
Muzeum Miejskie w Tychach utworzone zostało w listopadzie 2004 roku. Muzeum posiada trzy siedziby: zabytkowy budynek dawnej suszarni młóta w kompleksie zabudwań Tyskich Browarów Książęcych, w sąsiedztwie Tyskiego Browarium oraz, od lipca 2012 roku, siedzibę główną w budynku po dawnym magistracie przy placu Wolności 1.
Jako Oddział Muzeum powstała Tyska Galeria Sportu, której siedzibę ulokowano na Stadionie Miejskim. Galeria otwarta została 29 lipca 2016 roku wraz z wystawą stałą „Sportowa strona miasta. Historia. Wydarzenia. Mistrzowie”. Jest nie tylko przestrzenią ekspozycyjną, ale także miejscem spotkań mieszkańców miasta z ważnymi dla tyskiego sportu postaciami, centrum edukacji o tyskim sporcie dla dzieci i młodzieży, a przez to miejscem promocji sportowego stylu życia wśród najmłodszych tyszan.
Zwiedzającym Muzeum Miejskie udostępnione zostało w kwietniu 2005 roku wraz z pierwszą wystawą „Sto lat z życia miasta. Tychy i tyszanie w XX wieku”. Muzeum gromadzi zbiory w czterech działach merytorycznych: Dziale Historii Miasta, Dziale Fotografii, Dziale Sztuki, Dziale Etnologii.
Prócz realizacji wystaw czasowych w obu siedzibach Muzeum oraz ekspozycji plenerowych prezentowanych w przestrzeni miasta, instytucja prowadzi działalność edukacyjną, organizując prelekcje, wykłady autorskie, seminaria, sympozja, oprowadzania kuratorskie etc. Organizuje spacery zapoznające tyszan z historią miasta i ważnymi dla miasta obiektami, we współpracy z Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” realizuje wycieczki autokarowe Szlakiem Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego.
Zespół Muzeum prowadzi lekcje muzealne dla dzieci i młodzieży, wycieczki edukacyjne, organizują gry terenowe, warsztaty plastyczne. Realizowane są cykle dodatkowych zajęć
w ramach wakacji letnich i ferii zimowych.
Muzeum prowadzi również działalność wydawniczą.
Stary Magistrat, pl. Wolności 1
tel. +48 32 327 18 20-22
e-mail: promocja@muzeum.tychy.pl
Dawna Młótownia, ul. Katowicka 9
tel. +48 32 327 18 23
e-mail: a.wawrzynowicz@muzeum.tychy.pl
Rezerwacja zwiedzania grupowego: tel. +48 32 327 18 23
www.muzeum.tychy.pl
Oddział Muzeum Miejskiego w Tychach Tyska Galeria Sportu
Stadion Miejski, ul. Edukacji 7
www.tgs.tychy.pl